Seline Gosling

Scriptie: Het productiehuis: de balans opgemaakt

In mijn scriptie heb ik onderzoek gedaan naar de status van het productiehuis, met als belangrijkste referentiepunt de ingang van de basisinfrastructuur van 2013-2016. Dit heeft geleid tot de volgende vraagstelling: ‘In hoeverre heeft de veranderende visie van de overheid op de productiehuizen voor het theater in Nederland, van de cultuurplanperiode 2009-2012 tot aan de huidige periode 2013-2016, invloed op de manier van werken en het functioneren van de productiehuizen?’

Het productiehuis is ontstaan vanuit werkplaatsen voor experiment binnen het theater. Hun belang is omschreven als de onmisbare schakel tussen de kunstvakopleidingen en het werkveld. Dat is naar mijn mening een relevante vraag, zeker in de aanloop naar een nieuw kunstenplan. Omdat hun status door de jaren heen is veranderd, was ik benieuwd hoe het er inmiddels voor staat en wat de toekomst zal brengen.

Ik heb me beperkt tot de productiehuizen die zich vooral op theater richten en tijdens het kunstenplan 2009-2012 nog onderdeel waren van de basisinfrastructuur. De veranderende visie van de overheid op deze productiehuizen, sinds de cultuurplanperiode 2009-2012 ten opzichte van de huidige, heeft invloed gehad op hun manier van werken en functioneren. Mijn scriptie laat zien dat van de tien besproken productiehuizen slechts de helft een doorstart heeft kunnen maken en de productiehuisfunctie heeft behouden. Drie huizen hebben hun beleid zodanig omgebouwd dat er niet langer sprake  is van een productiehuis in de oorspronkelijke betekenis van het woord en twee huizen hebben hun deuren moeten sluiten.

We kunnen niet terug in de tijd, de maatschappelijke en economische omstandigheden zijn veranderd en dat geldt ook voor de mentaliteit in relatie tot de kunsten. Maar ik vind het belangrijk dat we  beseffen dat er iets verloren is gegaan wat we weer opnieuw moeten opbouwen. Daarvoor is meer samenwerking vereist: tussen de productiehuizen onderling, de gezelschappen en ook de kunstvakopleidingen. Om inzichtelijk te maken hoeveel mensen van de kunstvakopleidingen afkomen, welk percentage daarvan ruimte verdient om zich verder te ontwikkelen en hoeveel geld elk ontwikkelingstraject mag kosten. Dat productiehuizen hun functie hebben bewezen, is te zien aan het werk en de posities van Ola Mafaalani, Thibaud Delpeut, Marcus Azzini en vele andere makers.