Patrick Ruijzenaars

Waterlands Woud. Een écht bos voor de Amsterdammer

“Bos fascineert, spreekt tot de verbeelding en is tegelijkertijd vanzelfsprekend. Op ontdekkingstocht tussen de rijzige mystiek van de stammen, kun je uren dwalen door het bos. De geur van de bosvloer en de filtering van het licht door het bladerdak geven rust. Als lamellen die langzaam het decor sluiten, nemen de stammen je op in de wereld van het bos. Dat is het mooie van bos, je hoeft er geen mening over te hebben, je ondergaat het.”

Bos binnen de stedelijke invloedsfeer
Maar die bosbeleving is helemaal niet zo vanzelfsprekend. Ondanks dat bos de meest geliefde plek is voor het besteden van onze vrije tijd, is er maar weinig bos te vinden binnen de stedelijke invloedsfeer. In de Randstad, daar waar de vraag het grootst is, is het aanbod het kleinst. En als er dan nieuw bos wordt gemaakt, dan ligt dat vaak ver buiten de stedelijke behoefte. Op plekken die de minste weerstand bieden en daardoor vaak moeilijk toegankelijk en bereikbaar zijn.

Waterlands woud brengt een nieuw bos binnen de stedelijke invloedsfeer van Amsterdam. Een écht bos voor de Amsterdammer. Groot en aaneengesloten; een woud! Zo dicht mogelijk bij het centrum van de stad. Goed bereikbaar en gebruikmakend van het waternetwerk om op een unieke manier het bos te beleven. Een bos dat is ontworpen vanuit de belevingswaarde. Een recreatielandschap dat weer ten dienste staat aan de stad.

Waterland
Sinds de start van de ontginning van het veen in het jaar 1000 na Chr. staat dit landschap al ten dienste aan de stad Amsterdam. Hierdoor is een cultuurhistorisch landschap ontstaan met grote historische waarden zoals middeleeuwse verkavelingen, oude dorpen en weidevogels.

Ondertussen heeft het behoud van dit cultuurlandschap ertoe geleid dat de bodem flink is gedaald door de oxidatie van het veen. Het waterbeheer is daardoor complexer geworden en de maatschappelijke kosten zullen daardoor in de toekomst alleen maar toenemen. Natuurorganisaties hebben veel van deze weiden in beheer, maar door een terugtrekkende overheid wordt het onmogelijk om ze nog in stand te houden.

Het woud
Met dit bosontwerp wordt de natuurlijke veerkracht van Waterland verhoogd en veel van de Waterlandse problemen kunnen daarmee integraal opgelost worden. De veenproductie in de natte bossen zal weer toenemen, evenals het waterbufferend vermogen. Waterland werkt daardoor als klimaatbuffer dat nieuwe kansen biedt voor flora en fauna, de CO2 uitstoot terugdringt en een nieuwe recreatief-economische impuls geeft aan dit gebied. Via radialen ben je binnen enkele minuten vanuit het stadscentrum diep in het woud, zowel met de boot als met de fiets. Daarin zit een gradatie van bospark naar woud. Nabij de stad is het bos afwisselend, overzichtelijk, herkenbaar en parkachtig. Verder daar vandaan neemt de schaal toe en kun je dwalen in een uitgestrekt woud.

Het historische waternetwerk van Waterland ligt ten grondslag aan unieke bostypen waar tussen de bomen door gevaren kan worden. Innovatieve plantmethoden en de manipulatie van het microreliëf zorgen voor bossen die al op jonge leeftijd een hoge belevingswaarde hebben.