Narda Beunders

'Ruimte om in te geloven'. Een geloofsgebouw voor iedereen

Zou het niet heerlijk zijn te kunnen geloven in een gebouw?
Vertrouwen in iets wat er altijd voor je is,
je de ruimte geeft om te zijn wie je bent.
Met welke gedachte, emoties, gevoelens je ook zit,
je kunt er altijd naartoe.
Iedereen is welkom,
ongeacht culturele achtergrond, gelovig of niet gelovig.
Er is ruimte voor iedereen.
Een geloofsgebouw dat aansluiting vindt bij onze huidige samenleving,
ik geloof erin, en jij?

Stilzwijgend stond ik in de Sint-Pietersbasiliek in Rome. Het beeld was adembenemend. Allerlei vragen over religie, materialen, bouwen, constructie, over het wie, wat en waarom van deze immense kerk, vlogen door mijn hoofd. Toch overschaduwde het monumentale karakter van het gebouw mijn persoonlijke beleving. De ruimte maakte mij klein, normale proporties leken verdwenen en de menselijke maat was duidelijk verloren. Er was sprake van een ontastbare ruimtelijkheid, een vorm van schaalloosheid.

De ruimtelijke beleving van religieuze gebouwen hebben al jaren een enorme inpakt op mij. Ik vind het fascinerend wat zo’n gebouw met me kan doen. De overweldigende Sint Pieter in Rome, de intieme Bruder Klaus Kapel van Peter Zumthor, of de expressieve kerken van Gottfried Böhm. Toch kon ik er niet precies de vinger op leggen wat het nou was dat mij zo fascineerde. Een soort positieve energie die loskomt bij het binnengaan, en tegelijkertijd het gevoel dat je een indringer bent in ‘het huis van God’, want ik ben helemaal niet gelovig.

De ‘kerk is op zijn retour’ kopten de kranten een aantal jaar geleden al en met de opkomst van nieuwe vormen van religie en zelfs een boek als manifest voor een kerk voor ongelovigen van Alain de Botton, blijft het onderwerp actueel. De veranderingen in onze maatschappij creëert ook een ander beeld op religie. Wat wij kennen aan ‘kerken’ is misschien te veel bestemd voor één doelgroep en het monumentale karakter stamt wellicht uit een voorbije tijd. Daarom heb ik afgelopen twee jaar elke week een ‘kerk’ of ander geloofsgebouw bezocht om erachter te komen wat een gebouw nodig heeft om in te kunnen geloven.

Meer dan zestig gebouwen heb ik vastgelegd in schetsen, analyses en beschrijvingen van mijn ruimtelijke beleving. De afmetingen en verhoudingen heb ik genoteerd aan de hand van kniehoogte, voetstappen, armlengte, spanwijdte en mijn lengte, om uiteindelijk tot een ontwerp te komen van een geloofsgebouw dat voortkomt uit de menselijke maat. Een nieuw gebouw, waarin de ruimtelijke beleving een vertaling is van het abstracte begrip geloven. Kortom, een geloofsgebouw dat aansluit bij de behoeftes van onze huidige maatschappij.