Van 25 juni t/m 30 juni presenteert onze nieuwe generatie talent zich tijdens be-CONNECTED. Ben je benieuwd naar de creatieve online uitbarstingen? Lees dit interview met afstuderend regisseurErasmus Mackenna over JUNK. Krijg alvast een voorproefje, ga naar het online be-CONNECTED festival en maak een account!
‘Ik leg die ándere gezondheidscrisis bloot: die van mentale ziekte’
Regisseur Erasmus Mackenna (21) over JUNK
De existentiële hel van het bestaan, hoe overleef je die? In JUNK onderzoekt regisseur Erasmus Mackenna (21) de complexiteit van leven met een mentale ziekte. ‘Tijdens corona zijn de pogingen tot zelfdoding onder jongeren sterk toegenomen.’
Erasmus, wat ervaart jouw toeschouwer in JUNK?
‘Je ziet vier individuen gevangen in een dwangbuis van mentale ziekte, vernietiging en liefdeloosheid. Ze zitten op stoelen op het toneel – figuurlijk geketend. Zij hebben niets om elkaar te bereiken behalve hun stemmen. In een duister hol zoeken ze hopeloos naar elkaar. Het is hun allerlaatste poging zich met zichzelf en de ander te verzoenen, en daardoor de existentiële hel van het bestaan te overleven. Falen betekent sterven, of op zijn minst doorleven zonder enig gevoel.’
Wow, dat klinkt heftig!
‘Het onderwerp ís ook heftig. In JUNK onderzoeken wij de complexiteit en nuances van levens getekend door mentale ziekte. Ik wil met de voorstelling bijdragen aan het doorbreken van taboes rondom psychiatrische aandoeningen.’
Waarom vind jij het belangrijk mentale ziekte bespreekbaar te maken?
‘Omdat er al jarenlang – láng voor de coronagezondheidscrisis – een andere grote internationale gezondheidscrisis gaande is: de mentale gezondheidscrisis. Een crisis die vaak onzichtbaar en nog vaker taboe is. Je ziet dat de cijfers tijdens corona zijn ontploft, vooral onder jongeren. Zo is het aantal jongeren dat suïcidepogingen doet sterk toegenomen, maar bijvoorbeeld ook het aantal jongeren met eetstoornissen en depressies. Bij covid-19 zie je dat echt alles wordt ingezet om de crisis zo snel mogelijk onder controle te krijgen: tijd, geld, middelen en mensen. Bij de internationale mentale gezondheidscrisis is dat zeker niet het geval.’
Heb je zelf ook ervaring met psychische klachten?
‘Ja, ik heb zelf een lange geschiedenis van mentale ziekte: depressie, suïcidaliteit en een angststoornis. De worsteling daarmee is nog dagelijks aanwezig in mijn leven. Ook meerdere teamleden en kennissen van mij worstelen met hun psychische gezondheid. Bij het maken van JUNK vormden mijn eigen ervaringen en de ervaringen van mensen die ik ken belangrijk uitgangspunten en inspiratiebronnen.’
Behalve je eigen inspiratiebronnen maakte je ook gebruik van een bestaande tekst?
‘Klopt, ik heb gekozen voor de tekst Crave van Sarah Kane. JUNK is de Nederlandse vertaling daarvan, gemaakt door Roel Pronk. Crave is de enige toneeltekst die ik ken die zowel in vorm als inhoud zo diep en consequent de kern weet te raken. De kern van de dagelijkse strijd met de binnenkant van je hoofd, en daardoor met de wereld om je heen.’
Wat was jouw grootste uitdaging bij het maken van deze voorstelling?
‘De tekst is ontzettend dwingend. Nog nooit heb ik als regisseur met materiaal gewerkt dat mij zo dwong om zowel mee te bewegen met wat zich aandient, als in opstand te komen en het materiaal op te “scheuren”. Die grens is zeer gevoelig. Navigeren en de balans bewaken was een uitdaging, en daardoor een feest.’
Tot slot: waarom moeten we absoluut gaan kijken naar JUNK?
‘Onze voorstelling is schaamteloos, lelijk, direct en eerlijk. In de voorstelling is het uitspreken van je pijn noodzakelijk om te kunnen overleven. Zelfs als er maar één iemand is voor wie de voorstelling helpende inzichten biedt, ben ik al blij. Misschien ben jij dat wel.’
