Fading Boundaries
Mathijs: ‘Tijdens een van mijn dagelijkse busreizen viel het mij op dat een vrouw vanwege verkoudheid op het scherm van haar telefoon nieste. Op dat moment was ik onderzoek aan het doen naar de processen en de werking van computervirussen. Terwijl de vrouw haar scherm schoonveegde, begon ik mij af te vragen in hoeverre ‘echte’ virussen eigenlijk verschillen van digitale virussen.
Gedurende acht maanden heb ik mij verdiept in het grensgebied tussen de digitale en fysieke wereld en gekeken hoe dit te verenigen zou zijn. Na uitgebreide onderzoeken en experimenten begon ik bacteriële kolonies van elektronische apparaten, zoals smartphones, laptops, Ipads, tv’s, op te kweken in petrischaaltjes. Elk schaaltje is vervolgens met een microscoop ingescand en opgeslagen als afbeelding. Ik ontwikkelde een computerprogramma dat voor elke afbeelding codes genereerde op basis van de kleur van elke pixel en de vorm van de bacteriekolonie. Hierdoor werd elk fysieke bacteriekolonie als het ware vertaald in een enorme hoeveelheid digitale data.
Nadat de meeste data binnen was, heb ik menselijke figuren in een 3D-programma ontwikkeld. Deze figuren groeiden op van kind tot volwassenen, inclusief biologische veranderingen in de huid en de bouw van het lichaam. Echter, in plaats van het reguliere patroon van het menselijke biologische systeem te gebruiken, heb ik de data van de petrischaaltjes gekoppeld aan elk punt van het 3D-model. Hierdoor bepaalde de digitale data per individueel punt in hoeverre iets moest groeien, wat er moest groeien, hoe groot dit moest zijn en welke kleur dit moest krijgen. Hiermee werden de digitale menselijke figuren als het ware geïnfecteerd met de bacteriën van de fysieke petrischaaltjes, waardoor zij allen muteerden. Nu resteert de vraag: hoe lang duurt het voordat de digitale wereld ons kan laten muteren?
Tijdens mijn expositie kon men bij mij terecht om een sample te nemen van de eigen telefoon of tablet. Hierbij kon ik het proces toelichten en een gesprek aangaan over het werk. Doordat het publiek onderdeel werd van het proces, kon men zich beter voorstellen hoe het werk in elkaar zat en ontstonden er discussies. Zo heb ik geprobeerd om de beschouwer aan het denken te zetten over wat onze relatie met de digitale wereld inhoudt en in hoeverre de grens tussen de fysieke en digitale wereld aan het vervagen is.’
Aanbevelingen
Annegret Kellner, beeldend kunstenaar, curator KRC Collection: ‘De vakkundigheid en visie waarmee Mathijs de reikwijdte van biochemisch onderzoek met artistieke verbeelding combineerde is voor mij het bewijs dat hij als autonoom kunstenaar opereert. Het geeft mij het vertrouwen dat zijn vraagstuk tot een verbreed bewustzijn van de beschouwer kan leiden. Mathijs werkt niet alleen grensoverschrijdend in de rol als maker, laborant, programmeur of vormgever. Zijn kunstenaarschap herbergt ook een acteur, wanneer hij gekleed als wetenschapper zijn beeldende praktijk toelicht.
De complexiteit waarmee hij de kwetsbaarheid van zowel mens als apparaat weet neer te zetten, staat in een modernistische traditie maar raakt vooral de snaar van de hedendaagse discussie om controle en autonomie.’
Michiel Koelink, docent Academie voor Beeldende Vorming: ‘Het werk van Mathijs is zowel esthetisch als ethisch uitdagend en zowel technisch als inhoudelijk van hoog niveau. De vraag in het eindwerk is: Kan een computervirus overslaan van machine op de mens? Deze vraag heeft Matthijs vanuit verschillende perspectieven onderzocht. Hij presenteerde zijn werk in de vorm van een lab/werkplek. Mathijs was als laborant aanwezig in het werk en zocht de discussie met het publiek op.
Het maken van kunst met en over biologisch materiaal als virussen en bacteriën staat met beide voeten in zowel de actuele kunst als actuele designpraktijk. Zo is er het WetLab van de Waag Society en Mediamatic richt zich op de grens van biologie, kunst en design met projecten als Aquaponics en Myco Design Lab. De kracht van Mathijs zit erin dat hij niet teveel blijft steken in een ‘wetenschappelijke’ vorm voor zijn werk, maar het combineert met puur visueel werk in print. Juist deze combinatie van nieuwe en oudere materialen maakt zijn werk zo krachtig en overtuigend. De kwaliteit is niet onopgemerkt gebleven. Na zijn afstuderen heeft hij zijn werk geëxposeerd in Mix Art Gallery te Amsterdam.’
Student Mathijs Sterrenburg
OpleidingDocent beeldende kunst en vormgeving