Van kamer tot kamer

Christiaan Schuit (Master Architectuur): 'Van kamer tot kamer is een alternatief voor de huidige woonomgeving van mensen met dementie. Door de ingrijpende veranderingen in ons zorgstelsel komt deze exponentieel groeiende en kwetsbare doelgroep in het gedrang. De zorg- en leefomgeving van verzorgingstehuizen wordt steeds verder uitgekleed, wat resulteert in dementie-onvriendelijke woonsituaties. Tegelijkertijd leiden hogere zorg indicaties tot uitstel van opname in verzorgingstehuizen, waardoor deze doelgroep gedwongen wordt steeds langer thuis te wonen. Dat terwijl deze omgeving niet voor dementie ontworpen is; een onhoudbare situatie voor alle betrokken.

Stel dat wij als samenleving met elkaar besluiten om mensen met dementie überhaupt niet langer op te laten nemen in een verzorgingshuis, maar thuis te laten wonen. Hoe verbinden wij hen dan met onze woonomgeving: collectieve- en openbare ruimte, buren, vrienden en familie en wat betekent dit voor de ruimtelijke kwaliteiten van de woning en woonomgeving?

Deze vraag interesseert mij doordat ik van dichtbij heb meegemaakt hoe het is om te leven met dementie. Twee van mijn grootouders leden aan Alzheimer, een veelvoorkomende vorm van dementie, en hebben hiermee een lange tijd in een verzorgingstehuis geleefd. Het was een woonomgeving met lange verwarrende gangen, donkere plekken en weinig ruimte voor sociaal contact. Langzaam verloren zij hier de verbinding met hun omgeving. Als ontwerper voelde ik mij genoodzaakt op zoek te gaan naar een alternatief met begrip voor dementie.

Dit alternatief heeft geresulteerd in een nieuwe dementie-vriendelijke woonomgeving in de Spaarndammerbuurt, die nadruk legt op het maken van verbindingen door middel van een reeks ensembles. Samen vormen zij een vangnet in de buurt. Deze woonomgeving stimuleert relaties en ontmoetingen met de buurt, zodat mensen met dementie verbonden blijven met hun leefomgeving. Tegelijkertijd geeft het ontwerp iets terug aan de buurt: een inclusieve stad.'

Aanbevelingen

Uit het juryrapport van de Eindwerkprijs: 'Vertrekkend vanuit een zeer persoonlijke ervaring weet Christiaan Schuit zijn project Van kamer tot kamer uit te bouwen tot een maatschappelijk bijzonder relevant vraagstuk. Hij ontwierp het gebouw voor mensen met dementie met zoveel detail en zo liefdevol, dat het op alle fronten overtuigt. Zijn onderzoek is gelaagd en veelomvattend, met zelfs oog voor de omgeving van het gebouw dat hij ontwerpt. Persoonlijk, verbindend, vernieuwend én maatschappelijk relevant: Van kamer tot kamer is op alle gebieden een project om in je hart te sluiten.' 

Henri Snel, deskundige Alzheimer, PhD candidate Vrije Universiteit:
'Op verschillende schaalniveaus weet Christiaan met architectonische middelen sociale verbindingen te leggen en stimuleert daarmee relaties en ontmoetingen met de buurt, zodat mensen met dementie op allerlei manieren verbonden blijven met hun leefomgeving, een essentieel onderdeel voor de bevordering van de kwaliteit van leven. (...) Dit ontwerp geeft een heel goed inzicht in de urgente problematiek die we als maatschappij onder ogen moeten zien, waar we met elkaar verantwoordelijkheid voor zijn en verantwoordelijkheid voor moeten dragen. Dit toekomstgerichte ontwerp nodigt uit tot debat en moet op de politieke agenda komen te staan (...) om een inclusieve maatschappij te creëren die verantwoordelijkheid draagt voor iedereen, dus ook voor mensen met dementie.'

Albert Herder, docent Academie van Bouwkunst: 'Het werk van Christiaan is in hoge mate sociaal geëngageerd. Zijn opbouw vindt plaats op basis van de menselijke perceptie. Hij ontwikkelt een zelf organiserend systeem met een sterk geloof in een collectief concept. Christiaans kracht is dat hij werkt vanuit zijn intuïtie. Zijn ontwerp bestaat uit een aantal trefzekere, maar bescheiden ingrepen. Hij maakt zijn sterke geloof in een collectief concept zeker waar en geeft daarbij antwoord op het betaalbaar krijgen van de zorg. Zijn architectuur is effectief en sympathiek in sfeer en uitstraling. De presentatie van zijn plan geeft een duidelijk beeld van het project en is zeer overtuigend. Door middel van indrukwekkende maquettes, tekeningen en sfeerbeelden wordt het project uitgelegd. Het is een zeer fraai samenhangend plan, vol contextuele en zintuigelijk aspecten.'

Een project van:

Delen