Marit Janse

Zoutkristallen; een strategie voor het behoud van de rijke natuur van de Oosterschelde

Dit plan toont een nieuwe manier van natuur beschermen in en rond de Oosterschelde door het weer onlosmakelijk te verbinden met onze cultuur. Dat is nodig, want terwijl het ecosysteem piept en kraakt worden we door de afstandelijkheid en technocratie van het huidige natuurbeleid steeds verder verwijderd van datgene wat we liefhebben, de natuur, en neemt de biodiversiteit steeds verder af.  De Oosterschelde is het landschap waarin Marit Janse is opgegroeid en daarom heeft zij dit reddingsplan gemaakt.  Zij kent de haast om de hoogste vloed te halen, het gevoel van zoutkorrels die na het zwemmen achterblijven op je huid, de textuur van de zilte zeekraal in je mond. De  herinnering van de rode snavels van de scholeksters op de zilveren achtergrond, het zilte water dat met elk tij door de mosselen wordt gezuiverd. De missie van dit afstudeerplan is deze rijke natuur van de Oosterschelde te behouden.

Attitude
De cultuurgeschiedenis van het Zeeuwse landschap toont aan dat natuur en economie eeuwenlang in balans was. Pas na de Watersnoodramp van 1953 is door ruilverkaveling en de aanleg van de Oosterscheldekering, ecologische en landschappelijke armoede ontstaan. Nieuwe grootschalige natuur aanleggen of de kering afbreken is zowel financieel als maatschappelijk geen oplossing. Wel door een andere attitude ten opzichte van natuur te ontwikkelen. Een bewuste en sensitieve houding die persoonlijk is en niet omdat het ons wordt opgelegd. Met het tastbaar maken van het landschap, vertaald in keramiek en wol-objecten onder de naam Label Oosterschelde wordt men verleid de Oosterschelde te koesteren.

Zoutkristallen is de metafoor voor het zoeken naar een brede maatschappelijke basis voor het behoud van natuur. Juist op die plekken waar conventionele landbouw geen toekomst heeft zijn allianties en innovatieve teelten, zoals de herintroductie van meekrap en schelpdiercultuur op land, kansrijk. Beide zijn exclusief verbonden aan de Zeeuwse cultuur want alleen met diepgeworteld begrip van deze cultuur kan natuurontwikkeling plaatsvinden. Dit leidt tot een duurzame economie, een hogere biodiversiteit en een aantrekkelijk landschap.

Het ontwerp bestaat uit een reeks kleine voorstellen waaromheen de nieuwe attitude kan uitgroeien, kristalliseren: het getijdenbad verleid de toerist de Oosterschelde te betreden, de liniedijk laat de geschiedenis herleven maar zorgt ook voor een microklimaat voor de gewassen. Door een nieuw gebruik van de waterstructuur van zoute sloten ontstaat zowel een economische ontwikkeling als een romantisch landschap vol zeeasters. Elke ingreep heeft een culturele, landschappelijke en ecologische component in zich; mogelijk gemaakt door nieuwe allianties van gebruikers. Samenwerking is essentieel voor een duurzame groene toekomst en Zoutkristallen geeft aan hoe we condities kunnen scheppen voor leven.

Zoutkristallen wil een verandering in denken teweeg brengen. Hoe is cultuur en natuur weer te versmelten? Met de ontwikkeling van het Label Oosterschelde wordt het verhaal van de Oosterschelde meeverkocht en ambassadeurs gevonden. De missie stopt niet bij de ontvangst van het diploma, maar gaat verder. Samen met ontwerpers en wetenschappers zullen de producten en ideeën van Label Oosterschelde verder worden ontwikkeld waardoor ze in de toekomst betekenis voor iedereen zullen hebben.

Heb je ideeën en wil je jou vakdiscipline inzetten voor de natuur in en rond de Oosterschelde? Neem dan contact op met Marit Janse.

Other Projects

Swimming to Manhattan Competition (1st prize)
The Winter term for the third year students of the Academy of Architecture in Amsterdam is organized as a competition with twelve teams, a critical jury and an actual prize. In two intensive weeks, interdisciplinary (Architecture, Urbanism and Landscape Architecture) teams worked on intelligent and imaginative perspectives on New York’s Upper Bay. All the entries are exhibited in the New York Architectural center June 2011 in the context of a collaboration with ARCAM, the Amsterdam Architectural Center.

EMILA / Intensive Programme in Landscape Architecture
This programme has been initiated through the ERASMUS Life Long Learning Programme. Five participating institutions have entered into an agreement to form a European Masters in Landscape Architecture (EMILA): Academie van Bouwkunst Amsterdam, Edinburgh College of Art School of Landscape Architecture, Ecole Nationale Superieure du Paysage Versailles, Leibniz Universitat Hannover Fakultät für Landschaft, Escola Technica Superior d’Arquitectura Barcelon.
This workshop will function as the flagship for our present and future collaboration and will inform the academic content and development of our shared vision.

Moon Academy
Moon Academy n.01has taken place in association with the European Space Agency (ESA) from April to August 2010. With young professionals and students of various disciplines from fashion design, art, industrial design, architecture and sonology, and was hosted by ESA, Noordwijk, and SMART Project Space, Amsterdam. The Moon Academy functions as a platform for ideas exchange and participants are asked for product/prototype proposals that can be implemented in the next phase of the project (Moon Life Product Development).