Door Corina Lok

In het theateronderwijs is beoordelen nog vaak een ondergeschoven kindje. Echter mede door de economische crisis en verschuivingen in de gesubsidieerde sector , rukt het onderwijsveld op als de nieuwe grootste werkgever in de toekomst. Een werkveld waar beoordeling aan de orde van de dag is.

Theaterdocenten geven aan over te weinig handvatten te beschikken om een beoordelingsmethode te kunnen toepassen die tegemoet komt aan de eisen van het huidige onderwijs. Beoordelingsvormen zoals Rubrics zijn nog weinig bekend en er zijn weinig voorbeelden voorhanden van beoordelingsinstrumenten die zichzelf bewezen hebben.

Beoordelingsmethodes gegeven door het onderwijs doen vaak geen recht aan de authenticiteit van de individuele leerling en/of aan het kunstvak theater. Daar waar het onderwijs en de theaterdocent elkaar moeten vinden in het gezamenlijk beoordelen stuit men al snel op een aantal knelpunten. Zo is de theaterdocent de beoordelaar maar is hij daarnaast vaak ook de maker van het uiteindelijke eindproduct. Hierdoor verliest hij ten dele zijn objectiviteit terwijl hij die hard nodig heeft voor een volwaardige beoordeling. Daarbij heeft iedere theater leerling in het leerproces te maken met verschillende rollen, terwijl in de praktijk vaak alleen het spelerschap wordt beoordeeld. 

In het theater onderwijs wordt vooral het theatrale eindproduct beoordeeld. We hebben het dan vaak over een momentopname , een product waarvan het succes afhankelijk is van veel onzekere factoren waar de speler (de beoordeelde) geen of weinig controle over heeft. Hoe geef je dit gegeven een plek binnen de individuele beoordeling. Daarbij ontbreekt vaak de definitie van wat die specifieke kwaliteit is. Er wordt over het algemeen uitgegaan van een “goede smaak” die zelden is uitgewerkt of benoemd maar wel geldt als graadmeter en zeer bepalend is voor de beoordeling.

Tenslotte maakt de leerling een persoonlijke ontwikkeling door waarbij je kwetsbaar durven opstellen onontbeerlijk is. De focus op het eindproduct, daar waar het de beoordeling betreft, wordt vaak als onveilig ervaren. Daarmee draagt de beoordeling niet bij aan het leerproces maar heeft het eerder een negatieve uitwerking op het durven onderzoeken, ontdekken, kiezen en fouten durven maken. Kortom op alles wat onontbeerlijk is in een gezonde lessituatie.

Download het volledige onderzoeksrapport

Zie hier de theaterrubric digitaal: theaterrubrics.nl

Enquête voor leerlingen over beoordelen tijdens de theaterlessen 
Enquête voor theaterdocenten en docenten drama over beoordelen binnen het vak theater
Enquête voor scholen over beoordelen binnen het vak theater