Sample! - van imitatie naar inspiratie
School: Fons Vitae Lyceum, Amsterdam
Klas: 4 VWO, 20 leerlingen
Docent: Oskar Maarleveld
Projectperiode: 8 lessen, 60 minuten
'Bad artists copy. Great artists steal.' Picasso
Door Oskar Maarleveld
Hoe werkt inspiratie?
Waar worden kunstenaars door beïnvloed?
Is het streven naar originaliteit nog wel van deze tijd of had Oscar Wilde gelijk en begint kunst pas waar nabootsing eindigt?
Hoe kun je op een creatieve manier gebruik maken van bestaand materiaal?
Voor het project altermoderne kunsteducatie heb ik willen aansluiten bij de tendens die in de muziek en de beeldende kunst gaande is, dat er steeds meer gebruik gemaakt wordt van bestaand materiaal. Materiaal uit de media of van werk andere kunstenaars. Originaliteit en eigenheid zijn niet meer de enige maatstaven voor beeldende kunst. Veel actuele kunstenaars zijn ook geïnteresseerd in hoe zij zich verhouden tot anderen. De theorie over altermoderne kunst heb ik voor dit project vertaald in een aantal vragen en uitgangspunten:
- De reis van het proces is belangrijker dan het eindwerkstuk. Het einde kan elk moment zijn.
- De leerling bepaald zijn eigen uitgangspunt en doelen. De eigen leefwereld en fascinaties staan centraal. Het eigen verhaal staat voorop.
- We trekken geen grens tussen hoge en lage kunst of cultuur.
- Alle disciplines zijn toegestaan.
- Wij zijn onderdeel van een brede globale cultuur. Vraag jezelf steeds af: hoe verhoud ik mij ten opzichten van de wereld?
Voor het project Sample! hebben de leerlingen een bron gekozen die hen raakt, fascineert of inspireert. Dit kon een kunstwerk zijn, maar ook een liedje, foto of voorwerp uit de persoonlijke omgeving. Vanuit deze bron hebben de leerlingen een proces doorlopen van imitatie naar inspiratie en van jatwerk naar eigenheid. De hoofdvraag was: Hoe kan je gebruikmaken van een zelfgekozen inspiratiebron en die zo inzetten dat het een persoonlijk en nieuw werk oplevert? Het proces werd vastgelegd op een voor dit project ontwikkeld getekend reflectie formulier en op een gezamenlijke blog.
De leerlingen ik hebben het project ervaren als een spannende zoektocht waarin steeds meer ruimte kwam voor nieuwe werkwijzen en ideeën. Het project heeft mij geïnspireerd om met een frisse blik te zoeken naar een manier om het vak beeldende vorming op een minder schoolse en meer actuele manier te geven. Dit blijft echter onderzoeken, experimenteren en bijstellen. Altermoderne kunsteducatie is voor mij niet de heilige graal of de oplossing voor al uw problemen maar wel een uitstekend uitgangspunt om het vak te blijven actualiseren en leerlingen meer de kans te geven om hun eigen fascinaties te onderzoeken.