De multimodale muziekbubbel

Vincent Lamers, Carolien Hermans en Melissa Bremmer (2018)

Vanaf 2002 is het speciaal onderwijs (SO), voor leerlingen die zeer moeilijk leren, wettelijk verplicht iedereen toe te laten. Het SO krijgt nu dan ook aanmeldingen van leerlingen met een IQ tussen 0 en 35, vaak met een bijkomende gedragsproblematiek. Daarmee staat het SO voor de uitdaging om adequaat onderwijsaanbod te ontwikkelen voor zeer laag functionerende leerlingen.

Dit onderzoek beschrijft een multimodale muziekpraktijk die tegemoet wil komen aan de vraag van deze laag functionerende leerlingen. In een multiplecase-studie zijn vier muziekpraktijken onderzocht die alle ‘muziekbelevingslessen’ toepassen, ook wel Beleven in Muziek (BiM) genoemd. Vakleerkrachten muziek benaderen in deze lessen leerlingen niet alleen verbaal, maar juist ook non-verbaal, via mimiek, gebaren en door aanraking met materialen, waarbij ze verschillende zintuigen aanspreken.

Doel is om muzikale parameters als hard-zacht, maat, ritme, melodie en sfeer van de muziek zodanig fysiek te vertalen dat er een belichaamde muzikale ervaring ontstaat. Uit de resultaten van het onderzoek blijken hiervoor drie pedagogische voorwaarden van belang te zijn: voorspelbaarheid, vertrouwen en veiligheid.

Daarnaast staan in deze multimodale muzieklessen drie didactische dimensies centraal: ‘embodiment’ (het leren via het lichaam en de verschillende zintuigen), ‘materiality’ (het gebruik van specifiek materiaal) en ‘narrativity’ (een verhalend element). Weet de vakleerkracht deze dimensies goed in de muziekactiviteiten te verwerken, dan kan er een charmed dyad ontstaan, een multimodale muziekbubbel. In deze bubbel hebben vakleerkracht en leerling nergens anders oog en oor voor dan voor de belichaamde muzikale beleving. Het onderzoek besluit met een aantal aanbevelingen waarmee elke vakleerkracht in het SO zijn eigen multimodale muziekbubbels kan creëren.

Download
De multimodale muziekbubbel
Bestelinformatie

Er zijn nog een paar fysieke expemplaren van dit onderzoek beschikbaar, bij interesse graag mailen naar stella.blok@ahk.nl

ISBN
978-90-71681-40-0
De multimodale muziekbubbel
Terug naar lijst
Delen